با این کارها به کبد خود صدمه می زنید
به گزارش آزمایشگاه رادین، بهداشت نیوز نوشت: بیماری کبد شامل برخی از عوارضی می شود که به کبد صدمه می زنند. به مرورزمان، این صدمه می تواند کبد را زخم کند که به آن سیروز می گویند. وقتی بافت اسکار جایگزین بافت سالم می شود، جلوی عملکرد نرمال کبد را می گیرد و این در نهایت می تواند باعث نارسایی کبد یا سرطان کبد شود.
کبد اندامی بزرگ و مهم می باشد که اگر مراقبش نباشید مستعد صدمه است. کبد پس از پوست، بزرگ ترین اندام بدن است که در بالاتنه تان و در سمت راست قفسه سینه تان قرار دارد. کبد علاوه بر این که مسئول جداکردن مواد مغذی از غذاهایی است که از سیستم گوارشتان عبور می کنند است، صفرا هم ترشح می کند که به بدن در هضم غذا و دفع سموم کمک می نماید.
بیماری کبد شامل برخی از عوارضی می شود که به کبد صدمه می زنند. به مرورزمان، این صدمه می تواند کبد را زخم کند که به آن سیروز می گویند. وقتی بافت اسکار جایگزین بافت سالم می شود، جلوی عملکرد نرمال کبد را می گیرد و این در نهایت می تواند باعث نارسایی کبد یا سرطان کبد شود.
از این رو مهم می باشد که مراقب سلامت کبد خود باشید تا صدمه نبیند و این مراقبت شامل آگاه بودن از طریق های گوناگونی می شود که ممکنست تصادفاً به این اندام حساس صدمه بزنند.
در معرض سموم قرارگرفتن
یکی از نقش های اصلی کبد در بدن، دفع سموم است. کبد بوسیله چیزهایی به نام کانال های سینوزوئید کبد، سموم را دفع می کند. این کانال ها از سلول های ایمنی به نام سلول های کوپفر برای فیلترکردن سموم بوسیله کبد استفاده می نمایند. سلول های کوپفر این سموم را احاطه و آنها را تجزیه کرده و سپس آنها را از بدن خارج می کنند. اگر این سموم از بدن خارج نشوند می توانند در داخل سلول های چربی ذخیره شوند که البته برای کبد مضر است.
کبد به طور معمول می تواند سموم را به خوبی پردازش کند، اما سم خیلی زیاد سبب صدمه کبد می شود؛ بدین سبب شما باید مقدار سمومی را که وارد بدنتان می کنید محدود نمایید تا مطمئن شوید فشار زیاد به کبدتان وارد نمی کنید. شستن میوه ها و سبزی ها قبل از خوردن می تواند کمک نماید تا سم کمتری وارد بدنتان شود. یک سری از محصولات شوینده خانگی هم می توانند خطرناک باشند و لازم است قبل از مصرف، برچسب روی آنها را به دقت بخوانید تا از آنها درست استفاده کنید.
محققان می گویند افرادی که بیماری کبد چرب دارند با ورزش منظم حتی اگر وزن کم نکنند، باز هم شرایط سالم تری خواهند داشت و این نقش بسیار مهم ورزش را در پیشگیری و درمان بیماری کبد چرب نشان می دهد
مکمل های مضر
نظارت بر صنایع تولیدکنندهٔ مکمل های غذایی آن طور که فکر می کنید دقیق نیست. بنا بر این شما باید در انتخاب مکمل ها دقیق باشید؛ اما به هر حال هیچ تضمینی وجود ندارد که بی ضرر باشند و به کبدتان صدمه نزنند.
مکمل های غذایی که برچسب «طبیعی» دارند هم می توانند مضر باشند. برخی از مکمل های گیاهی هم به کبد صدمه می زنند، مانند عصاره چای سبز.
مصرف مواد مخدر
مصرف مواد مخدر به چند دلیل می تواند مضر باشد که یکی از آنها این است که این مواد می توانند حاوی عناصری باشند که انتظارش را ندارید و این مواد به سلامتی تان صدمه می زنند همچون صدمه به کبد. مثلاً هروئین می تواند صدمه جدی به کبد وارد کند؛ چون کبد مجبور است این داروی سمی را از بدن پاک سازی کند.
کبد کارش را خوب انجام می دهد؛ اما استفاده از موادی مانند هروئین سبب می شوند کبد بی نهایت تحت فشار قرار بگیرد و این اتفاق به مرورزمان به کبد صدمه زده و آنرا ضعیف می کند و کبد به سختی خواهد توانست دیگر سموم را کنترل کند. یک نمونهٔ دیگر هم کوکائین است که بر آنزیم های کبد اثر می گذارد و سبب التهاب در کبد یا رابدومیولیز می شود که عارضه ای است که در آن، عضلات به سرعت تحلیل رفته و محتویات خویش را به داخل جریان خون می ریزند. متامفتامین یا شیشه هم با بالابردن دمای بدن و افزایش فشارخون سبب صدمه کبد می شود.
نادیده گرفتن علایم هشداردهنده کبد
اگر تردید دارید که کبدتان مشکلی دارد بهتر است فوراً به پزشک رجوع کنید. مساله اینجاست که مشکلات کبد ممکنست به سختی شناسایی شوند. بسیاری از افراد علایم خاصی ندارند تا آن زمان که مشکل کبدشان جدی شود. اما تشخیص بموقع مشکل کبد بهترین راه برای پیش گیری از صدمه جدی آن است.
یکی از شگفتی های کبد این است که می تواند خودش را ترمیم کند، حتی اگر از صدمه قبلی، بافت اسکار در کبدتان داشته باشید. بنا بر این تشخیص بموقع مشکلات کبد می تواند نجاتتان بدهد.
متأسفانه بسیاری از افراد متوجه نمی شوند که کبدشان مشکلی دارد تا آن زمان که این مشکل جدی و خطرناک می شود. در حقیقت خیلی از عوارض کبدی هیچ علامت بارزی ندارند.
اگر زودتر جلوی مشکل کبد گرفته نشود و کبد صدمه زیادی ببیند، خطر نارسایی کبد یا سرطان کبد را بدنبال دارد که هر دو بی نهایت جدی اند. پزشک می تواند با آزمایش خون، تست های تصویری و یا در بعضی موارد با بیوپسی کبد، تشخیص دهد که کبد صدمه دیده یا نه.
مصرف الکل
الکل می تواند صدمه زیادی به کبد وارد کند. مصرف زیاد الکل به مرورزمان باعث سیروز کبد خواهد شد. در بین تمام ارگان های بدن، کبد بیشترین صدمه را از الکل می بیند؛ چون الکل اساساً در کبد متابولیز می شود. مصرف الکل می تواند سبب عوارض کبدی مانند کبد چرب، سیروز و هپاتیت شود.
مصرف چربی های ناسالم
انواع چربی ها در غذاهایی که می خورید وجود دارد و تعدادی از آنها سالم تر از بقیه اند. بیماری کبد چرب غیرالکلی زمانی رخ می دهد که چربی زیاد در کبد انباشته می شود. کبد به صورت نرمال دارای مقداری چربی است؛ اما اگر بیش از ۵ تا ۱۰ درصد کبد از چربی باشد، مشکل ساز خواهد شد.
مطالعات نشان می دهند مصرف کالری زیاد منجر به بیماری کبد چرب می شود؛ اما غذایی که می خورید هم مهم می باشد. چربی اشباع یکی از عوامل ایجاد بیماری کبد چرب است و خوردن مقدار کمتری از این نوع چربی که به طور معمول در منابع حیوانی مانند کره و لبنیات و گوشت چرب و روغن نارگیل وجود دارد می تواند به پیش گیری از مبتلا شدن به بیماری کبد چرب کمک نماید. محققان دریافته اند چربی غیراشباع که به طور معمول در روغن های گیاهی، روغن ماهی و مغزها وجود دارد در حقیقت محافظ کبد است.
مصرف زیاد قند
علاوه بر این که باید چربی های سالم مصرف کنید، مصرف قند کمتر و استفاده از منابع سالم تر کربوهیدرات ها هم به پیش گیری از مبتلا شدن به بیماری کبد چرب غیرالکلی کمک می نماید. شما باید از مصرف نوشیدنی های قندی مثل نوشابه های گازدار و نوشیدنی های ورزشی و آبمیوه های صنعتی و چای و قهوه شیرین پرهیز کنید.
عاقلانه است که از مصرف محصولاتی که شربت فروکتوز دارند هم خودداری کنید. فروکتوز نوعی قند است که به صورت طبیعی در میوه ها و عسل وجود دارد. در حقیقت شما باید بدنبال خوراکی هایی باشید که شاخص گلیسمی پایین دارند. بیشتر میوه ها، سبزی ها و غلات کامل در این دسته قرار می گیرند. این نوع غذاها در مقایسه با منابع ساده کربوهیدرات مثل نان سفید و برنج سفید و سیب زمینی، دارای اثر کمتری بر قند خون هستند.
ضمناً سفارش می شود به طورکلی، کمتر کربوهیدرات مصرف کنید؛ چون خوردن کربوهیدرات زیاد هم سبب می شود کبد آنها را بصورت چربی ذخیره کند.
مصرف زیاد استامینوفن
وقتی تب یا بدن درد دارید احیانا سراغ داروهای مسکن می روید تا ناراحتی تان را تسکین بدهید. یکی از عناصر فعال در مسکن ها، استامینوفن است که درد را تسکین داده و تب را پایین می آورد. مصرف زیاد استامینوفن، استفاده نامناسب از آن یا ترکیب آن با داروهای اشتباهی می تواند به کبد صدمه بزند.
اگر از استامینوفن درست استفاده کنید نباید به کبدتان صدمه ای برسد. اما پزشکان و کارشناسان اخطار می دهند که مصرف زیاد آن می تواند صدمه شدیدی به کبد وارد کند، تاحدی که ممکنست احتیاج به پیوند کبد وجود داشته باشد. تلاش کنید به یک باره بیش از یک استامینوفن یا هر دارویی که حاوی این ماده است مصرف نکنید. در حقیقت مجازید روزانه حداکثر ۴۰۰۰ میلی گرم استامینوفن مصرف کنید.
غذا و نوشیدنی آلوده
یکی از انواع ویروس هپاتیت، هپاتیت E است که بیشتر در بین مسافران معمول می باشد. اگر در ناحیه ای زندگی می کنید که آب شرب یا غذای تمیز و طبق استانداردها وجود ندارد، پس به احتمال بسیار زیاد در معرض مبتلا شدن به ویروس هپاتیت E قرار دارید. متأسفانه این ویروس واکسنی ندارد و اگر به آن مبتلا شوید احیانا علامتی نخواهید داشت، اما ویروس هپاتیت E به مرورزمان به کبد صدمه می زند.
افرادی که هم اکنون بیماری کبدی دارند در صورت آلوده شدن به ویروس هپاتیت E بیماری شان شدید خواهد شد. اما بیشتر افراد سالمی که به این ویروس مبتلا می شوند می توانند بهبود پیدا کنند. اگر هپاتیت E علامتی داشته باشد شامل تهوع، تب، کاهش اشتها، شکم درد و درد مفاصل خواهد بود. علایم ممکنست دو تا سه ماه طول بکشند. برای پیش گیری از مبتلا شدن به هپاتیت E هیچ آب و غذایی را تا آن زمان که از پاکیزه بودن آن مطمئن نشده اید مصرف نکنید. شیر و ماست را حتما بصورت پاستوریزه مصرف کنید و غذای خام را از منبعی که اطمینانی به آن ندارید نخورید.
نداشتن وزن سالم
به طورکلی زندگی با یک سبک زندگی سالم می تواند جلوی صدمه کبد را بگیرد. وزن سالم بدن به پیش گیری از بیماری کبد کمک می نماید و انتخاب های سالم در سبک زندگی مثل تغذیه سالم و درست و ورزش منظم هم نقش مهمی در جلوگیری از مشکلات کبدی دارد. سبک زندگی سالم به افرادی که هم اکنون بیماری کبد دارند هم کمک می نماید گرفتار عوارض جدی تر نشوند.
مطالعات نشان داده اند کاهش وزن برای افرادی که بیماری کبد چرب غیرالکلی دارند مفید می باشد. البته نکته اصلی اینجاست که بسیاری از افراد موفق می شوند وزن کم کرده و به وزن سالمی برسند؛ اما در حفظ و تداوم آن چندان موفق نیستند و وزن ازدست رفته را در مدت کوتاهی باردیگر به دست می آورند.
به اندازه کافی ورزش نکردن
وقتی پای پیش گیری از بیماریهای کبد در بین است، نقش ورزش منظم را هم نمی توانید نادیده بگیرید. به طورکلی ورزش برای سلامتی خوب است و افراد بزرگسال باید حدودا ۱۵۰ تا ۳۰۰ دقیقه در هفته فعالیت بدنی داشته باشند که می تواند شامل پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری یا درگیر کارهای هوازی شود. تمرینات قدرتی را هم باید در کنار تمرینات هوازی انجام دهید و در هفته دو جلسه تمرینات بدنسازی و قدرتی داشته باشید و تمام گروههای عضلانی تان را درگیر کنید.
یافته ها نشان می دهند ورزش کردن سبب کاهش چربی کبد می شود و این کار بوسیله مؤثرتر کردن انسولین در بدن صورت می گیرد که کمک می نماید اسیدهای چرب در کبدتان متابولیز شوند و عملکرد میتوکندری ها در کبد بهتر شود. محققان می گویند افرادی که بیماری کبد چرب دارند با ورزش منظم حتی اگر وزن کم نکنند، باز هم شرایط سالم تری خواهند داشت و این نقش بسیار مهم ورزش را در پیشگیری و درمان بیماری کبد چرب نشان میدهد.
استفاده از وسایل مشترک آلوده به خون
انواعی از ویروس هپاتیت بوسیله خون منتقل می شوند. سفارش می نماییم از وسایل مشترکی که آلوده به خون هستند هیچگاه استفاده نکنید. مثلا مسواک یا ژیلت مشترک می تواند سبب انتقال هپاتیت شود. حتی وسایل پیرسینگ و مانیکور هم می توانند این ویروس را انتقال دهند.
هپاتیت C یکی از انواع هپاتیت است که اساساً بوسیله استفاده از سوزن های مشترک منتقل می شوند. هپاتیت C هرچند که اغلب یک بیماری کوتاه مدت است؛ اما این بیماری در حدودا نیمی از افراد مزمن می شود. این بیماری در صورت مزمن شدن می تواند سبب سیروز کبد و حتی سرطان کبد شود. هپاتیت C مشابه هپاتیت E هیچ واکسنی ندارد و بهترین راه پیش گیری از این عفونت، اجتناب از تماس با خون فرد آلوده است.
واکسینه نشدن
ویروس هپاتیت انواعی دارد که همهٔ آنها به کبد صدمه می زنند. هر چند همهٔ انواع این ویروس واکسن ندارند؛ اما واکسن بیشتر آنها موجود است. به هر حال سفارش می شود واکسن هپاتیت A و هپاتیت B را بزنید تا از مبتلا شدن به این عفونت ایمن بمانید. هر دو واکسن اثرگذاری بالایی دارند و بی خطر هستند.
واکسن هپاتیت B بین ۹۵ تا ۱۰۰ درصد مؤثر است و جلوی صدمه کبد و سرطان کبد را که می تواند ناشی از عفونت باشد می گیرد. واکسن هپاتیت A هم مؤثر است و حدودا ۱۰۰ درصد افراد با این واکسن در عرض یک سال از دریافت نخستین دوز، در مقابل این ویروس ایمنی پیدا می کنند.
واکسن هپاتیت B برای بیشتر بچه ها سفارش می شود. کودک می تواند نخستین دوز این واکسن را خیلی زود و ۲۴ ساعت پس از تولد دریافت کند و دو دوز دیگر قبل از ۱۸ ماهگی سفارش می شود. اما نوجوانان و بزرگسالان درصورتی که طی کودکی واکسینه نشده اند می توانند این واکسن را در هر سنی بزنند.
۲۳۳۲۳۳
منبع: radinlab.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب